(Hóa học ngày nay-H2N2) Các nhà khoa học Mỹ đã tạo ra phương pháp mới nhằm xác định niên đại xác ướp, các tác phẩm nghệ thuật cổ và nhiều di tích khác mà không gây tổn hại cho những kho báu di sản văn hóa toàn cầu.
Tiến sĩ Marvin Rowe, giáo sư danh dự của Đại học A&M Texas và là người chủ trì cuộc nghiên cứu, cho biết: “Kỹ thuật này cách mạng hóa việc xác định niên đại bằng carbon phóng xạ. Nó mở rộng khả năng phân tích các bộ sưu tập trong bảo tàng mà trước đây bị hạn chế do sự hiếm có hoặc do giá trị bên trong của chúng, và do tính chất phá hủy của phương pháp xác định niên đại hiện tại”.
Để ước tính niên đại của một vật thể, người ta đo lượng carbon 14 (C-14), một loại carbon phóng xạ diễn ra trong tự nhiên. So sánh lượng C-14 trong vật thể đó với lượng C-14 trong khí quyển của một thời kỳ lịch sử cụ thể cho phép các khoa học gia ước tính tuổi tác của cổ vật. Phương pháp này có thể xác định tuổi của các vật thể tồn tại cách đây 45.000-50.000 năm. Các nhà khoa học phải lấy một mẫu thử nhỏ của vật thể, chẳng hạn như mảnh vải hoặc khúc xương. Sau đó xử lý bằng axit và ba-zơ đậm đặc, cuối cùng đốt mẫu thử này trong buồng kính nhỏ nhằm tạo ra khí CO2 để phân tích dung lượng C-14. Dù chỉ cần một mẫu thử cực nhỏ, nhưng việc gây hư hại như vậy có thể không chấp nhận được đối với một số cổ vật.
Với “phương pháp xác định niên đại bằng carbon không phá hủy”, các nhà khoa học đặt vật thể vào một chiếc buồng đặc biệt có chứa plasma, chất khí được sử dụng để sản xuất màn hình TV theo công nghệ hiện đại. Chất khí này từ từ và nhẹ nhàng ô-xy hóa bề mặt của vật thể để tạo ra khí CO2 phục vụ cho việc phân tích C-14 mà không làm hư hại bề mặt. Ông Rowe và các cộng sự đã sử dụng kỹ thuật này để phân tích tuổi đời của khoảng 20 chất hữu cơ khác nhau, như gỗ, than, da, lông thỏ, xương trong xác ướp, và 1 mảnh vải dệt 1.350 năm tuổi của người Ai Cập. Các kết quả này khớp với kỹ thuật xác định niên đại bằng carbon truyền thống.
Theo chuyên gia Rowe, buồng kính này có thể được thiết kế với kích cỡ tương thích với những vật thể lớn, chẳng hạn như những tác phẩm nghệ thuật hoặc tấm vải thành Turin nổi tiếng (nhiều người cho rằng đã được sử dụng để tẩm liệm thi hài Chúa Jesus).
Theo Thanh niên/Science Daily
