Hiện nay, việc sử dụng giếng đào và hầm khí biogas là rất phổ biến ở các vùng nông thôn.Tai nạn thường xảy ra khi người dân xuống giếng, xuống hầm biogas để vệ sinh giếng, vệ sinh hầm, nhặt các vật dụng bị rơi hay sửa chữa máy bơm, từ đó rất dễ bị tai nạn ngạt thở do khí độc.
Khí độc trong các trường hợp này phần lớn là cacbon monoxyt (CO)
Đặc tính của CO là: không màu, không mùi, là sản phẩm của sự phân hủy các chất hữu cơ như phân, rác mục. Các nạn nhân thường tử vong do thiếu oxy và hít phải các khí độc dạng này tích tụ lại trên lớp nước dưới đáy giếng. Những giếng khơi sâu cũng dễ là nơi tích tụ nhiều khí CO2. Ở các hầm khí biogas, khí biogas được sinh ra khi xác động vật và các chất hữu cơ lên men trong điều kiện hiếm khí. Khí biogas gồm khoảng 60% mêtan (CH4), 40% carbonic (CO2) và dưới 1% H2S. Mêtan không màu, không mùi, làm cho khí biogas có thể cháy được, còn H2S thường chiếm tỷ lệ ít nhưng làm khí gas có mùi khó chịu.
Cách phòng chống:
Khi quan sát bằng mắt thường thấy có hiện tượng đóng váng khiến khí gas lên ít, biện pháp an toàn nhất là báo cho cơ quan chuyên môn xử lý.
Trong trường hợp tự xử lý cần phải mở nắp hầm ủ khí một thời gian dài để khí mêtan bay hết, sau đó dùng gậy chọc phá lớp váng (màng sinh học), có thể bơm nước vào để đẩy lớp váng ra. Sau khi chọc thủng lớp váng, phải chờ khoảng 2-3 tiếng mới được mở nắp hầm. Tuyệt đối không tự xuống hầm ủ khí trong bất cứ trường hợp nào, nếu không có sự kiểm tra và hướng dẫn của cán bộ kỹ thuật. Trong quá trình sử dụng, nếu khí biogas xì ra ngoài trong phòng kín hẹp có thể gây ngạt hoặc tạo hỗn hợp nổ với không khí, vì vậy cần mở cửa nhà bếp thông thoáng trước khi dùng.
Trước khi xuống giếng nên có biện pháp thử xem dưới giếng có khí độc không. Tốt nhất là thắp một ngọn nến, thòng dây thả dần xuống sát mặt nước dưới đáy giếng trước, nếu ngọn nến vẫn cháy sáng bình thường là không khí dưới đáy giếng vẫn đủ oxy để thở. Ngược lại, nếu ngọn nến chỉ cháy leo lét rồi tắt thì tuyệt đối không được xuống, vì không khí dưới đáy giếng thiếu oxy và có nhiều khí CO2 hoặc các khí độc khác. Cũng có thể nhốt một con gà hay một con chim vào trong lồng, buộc dây thả dần xuống sát mặt nước giếng, nếu con vật bị chết ngạt là dưới giếng có nhiều khí CO hoặc các khí độc khác, người không xuống được. Sau đó, nên làm thông thoáng khí dưới đáy giếng trước khi xuống. Có thể cắt một cành cây to nhiều lá buộc dây dài thả xuống đáy, rồi rút lên thả xuống nhiều lần trước khi cho người xuống, hoặc có thể bơm khí để tạo sự thông thoáng vào trao đổi ôxy khí trời trước khi xuống giếng. Trước khi xuống giếng, người xuống cần đeo dây bảo hiểm, mặt nạ phòng độc hoặc vận dụng để hạn chế đến mức thấp nhất việc hít phải khí độc, bố trí người ở trên trực miệng giếng để kéo lên khi có sự cố.
Việc cấp cứu người bị ngạt cầm tuyệt đối tuân thủ nguyên tắc là nhanh chóng đưa ra khỏi vùng bị ngạt càng sớm càng tốt, ngưới cấp cứu phải bằng mọi cách để nạn nhân hít sâu, thở ra tối đa bằng cách nhắc tự thở (nếu còn tri giác) hoặc hô hấp nhân tạo đồng thời với việc chuyển nạn nhân về tuyến y tế gần nhất để được hỗ trợ kịp thời.
Hoahocngaynay.com/Hoahoc.info
