Hàng thập kỷ sau khi xuất hiện cuộc cách mạng chăm sóc sức khỏe, các viên thuốc kháng sinh giờ đây lại trở thành các chất ô nhiễm phổ biến. Mối quan tâm lớn nhất của các nhà khoa học về các chất ô nhiễm mới xuất hiện này là chúng làm tăng sức kháng thuốc. Tuy nhiên, nghiên cứu mới cho thấy chúng cũng gây hại đến các vi khuẩn làm sạch nước ngầm chứa các hợp chất nguy hiểm, đặc biệt là nitrat.
Nồng độ nitrat trong nước uống cao có thể gây ra bệnh methemoglobinemia, căn bệnh này làm giảm khả năng vận chuyển oxy của máu. Các vi khuẩn xuất hiện tự nhiên trong nước ngầm như Pseudomonas putida có thể loại bỏ nitrat bằng cách khử chúng thành khí nitơ.
Ở Cape Cod, Massachusetts, Hoa Kỳ, nồng độ nitrat rất cao xuất hiện đồng thời trong nước ngầm cùng với một trong những loại thuốc kháng sinh phổ biến nhất trong kho thuốc bệnh viện, đó là sulfamethoxazole (SMX). Trong gần 1 thập kỷ, chuyên gia vi trùng học Ronald Harvey và các cộng sự từ Cục khảo sát địa chất Hoa Kỳ (USGS) đã theo dõi SMX và các chất ô nhiễm khác trong nước ngầm tại Căn cứ phòng không quốc gia (Otis Air National Guard Base), một địa điểm ô nhiễm nặng ở Cape Cod. Các nhà nghiên cứu khác đã chứng minh SMX liều lượng cao có thể tác động đến khả năng khử nitrat của vi khuẩn. Tuy nhiên, chưa ai biết liệu phản ứng tương tự có diễn ra với nồng độ SMX có trong môi trường hay không.
Để trả lời câu hỏi đó, đầu tiên, nhóm nghiên cứu của Harvey đã nuôi cấy vi khuẩn bằng phần nước không ô nhiễm của tầng nước ngầm. Sau đó, họ đã cho thêm nitrat vào chỗ vi khuẩn nuôi cấy bằng mức đo được trong môi trường cùng với SMX với liều lượng từ 0,005 đến 2.000 µM. Tốc độ phát triển của vi khuẩn đã giảm ở tất cả các liều lượng. Khi nồng độ SMX trong môi trường là 0.005 µM, tổng lượng nitrat mà vi khuẩn loại bỏ từ số lượng vi khuẩn nuôi cấy là gần một nửa.
Theo Harvey, bước tiếp theo sẽ là nghiên cứu phản ứng của các vi khuẩn khi tiếp xúc với SMX trong chính tầng nước ngầm.
Hoahocngaynay.com
Nguồn: C&EN/NASATI