(H2N2)-Mỗi năm, người nông dân Mỹ tưới hàng triệu tấn nước thải đã qua xử lý và hàng tỉ galông nước tái chế lên các đồng ruộng của họ. Thông qua các nước thải đã qua xử lý này, nhiều hóa chất từ các sản phẩm chăm sóc cá nhân và dược phẩm (PPCP) đang đi vào đồng ruộng mà không được kiểm soát. Hiện nay, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng ít nhất có một loại cây trồng là đậu tương có thể hấp thụ dễ dàng các hóa chất đó. Điều này gây ra những lo ngại về tác động tiềm năng đối với con người và động vật khi tiêu thụ những nông sản có chứa PPCP.
Trước đây, các nhà nghiên cứu đã chỉ ra rằng cây lương thực hấp thụ các loại thuốc thú y từ phân bón và một số loại cải bắp hấp thụ hóa chất từ dược phẩm dùng cho con người khi được trồng trong môi trường nước. Nhưng nhà nghiên cứu khoa học môi trường Chenxi Wu và các cộng sự tại Đại học Toledo ở Ohio (Mỹ) muốn xác định xem các cây lương thực chủ đạo có hấp thụ PPCP thông thường trong điều kiện môi trường nông nghiệp thực tế hơn hay không, ví dụ như khi trồng trong đất. Wu cho biết, nếu các hóa chất thâm nhập vào cây trong điều kiện sinh trưởng thực tế thì chúng có thể độc hại đối với các cây, hoặc có thể tích tụ qua chuỗi thức ăn và cuối cùng là kết thúc trong cơ thể con người.
Trong một thử nghiệm ở nhà kính, các nhà khoa học đã tập trung nghiên cứu đậu tương, loại cây được trồng với quy mô lớn thứ 2 tại Mỹ. Một nửa lượng đậu tương này được trồng trong đất nhiễm PPCP để mô phỏng việc bón phân bằng chất thải rắn đã qua xử lý, nửa còn lại được tưới nước pha thêm hóa chất, mô phỏng quá trình tưới nước thải. Họ đã pha vào đất và nước 3 loại dược phẩm (carbamazepin, diphenhydramin, fluoxetin) và 2 hợp chất kháng khuẩn được tìm thấy trong các sản phẩm chăm sóc cá nhân (triclosan và triclocarban).
Các nhà khoa học đã phân tích mẫu mô của các cây này bằng phương pháp trắc phổ khối tại 2 giai đoạn sinh trưởng: trước khi đậu tương ra hoa và sau khi chúng nảy hạt. Wu và các cộng sự đã phát hiện ra rằng carbamazepin, triclosan và triclocarban tập trung trong các mô ở rễ và cuối cùng sẽ chuyển vào thân, lá cây. Các hợp chất kháng khuẩn triclosan và triclocarban cũng tích tụ trong chính các hạt đậu. Nhưng cây đậu tương ít hấp thụ diphenhydramin và fluoxetin – những chất này chỉ xuất hiện với nồng độ thấp trong rễ cây. Nói chung, các cây trồng hấp thụ hóa chất từ nước tưới hiệu quả hơn so với từ đất.
THU UYÊN
Nguồn Vinachem/Chemical & Engineering News
