(Hóa học ngày nay-H2N2)-Các nhà nghiên cứu Anh vừa khám phá bí ẩn ở độ bền của tơ nhờ những thí nghiệm phân tán neutron. Những kết quả bước đầu của nghiên cứu cho thấy con tằm xe những sợi tơ của chúng theo một quy trình dường như hoàn toàn khác thường với giả định. Khám phá này còn đã mang lại một số mẹo về cách giặt các sản phẩm tơ lụa. 
Một trong những hạn chế thực tiễn khi nghiên cứu tơ đó là ở bất kỳ một thời điểm nào mỗi con tằm đều chỉ có những lượng cực nhỏ các protein tiền thân của tơ bên trong cơ thể chúng. Vì vậy, bất cứ một công trình khoa học nào nhằm nghiên cứu tơ đều đòi hỏi bảo quản những lượng lớn tằm để triết suất một cách cẩn thận các mẫu vật tơ. Xét trên những khó khăn đó, các nghiên cứu về tơ trước đây đã sử dụng các protein tơ “tái chế”, thu được bằng cách làm vỡ kén tằm với các nồng độ muối cao sau đó trộn lẫn các mẫu vật. Ở nghiên cứu này, nhóm nghiên cứu của Trường Đại học Oxford lần đầu tiên đã nghiên cứu quá trình sản xuất ra tơ tinh khiết, được triết suất từ những số lượng nhỏ tằm. Sử dụng một loạt các thí nghiệm phân tán neutron góc nhỏ tại Viện Laue Langevin (ILL), nhóm nghiên cứu có thể nghiên cứu những mẫu vật tương đối nhỏ của các phân tử sinh học lớn (large biological molecules) hình thành nên tơ. Nhóm nghiên cứu khám phá ra rằng các protein rất dồi dào bên trong con tằm, với mật độ lên tới 400mg/ml. Tuy vậy, trái với mật độ này, các protein này thể hiện sự tương tác rất nhỏ, mà thay vì vậy hình thành nên một cấu trúc xoắn ốc nén với bán kính của chuyển động quay là 90nm. Tuy nhiên, tình trạng này thay đổi khi các nhà nghiên cứu pha loãng dung dịch tơ với nước, làm cho các protein trải ra tới 130nm và bắt đầu kết hợp thành các sợi mảnh có trật tự của tơ.
Nhóm nghiên cứu cho biết, đây là một mật độ cao khác thường đối với các protein để phân tán một cách ổn định khắp dung dịch. Thậm chí kỳ lạ hơn, khi mật độ giảm đi thì các protein bắt đầu nở ra và trôi, cho tới khi chúng cụm lại với nhau. Khám phá về việc nước giữ một vai trò quan trọng như vậy trong việc tạo cho tơ có độ bền có rất nhiều ý nghĩa đối với những người đang sử dụng các sản phẩm tơ lụa. Nhóm nghiên cứu cho biết, giặt khô tơ có thể làm mất độ ẩm và làm yếu các sợi tơ, khiến cho chúng nhanh hỏng. Tuy nhiên, nếu đã trót giặt khô một chiếc áo bằng tơ thì vẫn có thể phục hồi lại trạng thái ban đầu của chiếc áo bằng cách phun hơi nhẹ nhàng vào nó.
Nguồn Nasati/Physiscworld
